Meanderende Swalm in het Groenewoud

“De meanderende Swalm in dit bosrijke gebied is puur natuur”. 

Op de foto is te zien hoe de meanderende Swalm zijn weg baant door het Groenewoud in Swalmen.

De Swalm
De Swalm is een snelstromende, meanderende rivier die uitmondt in de Maas. De rivier heeft een lengte van 45 kilometer, waarvan 12 kilometer op Nederlands grondgebied en de rest op Duits grondgebied ligt. Het Nederlandse dorp waar de rivier doorheen loopt is Swalmen. De rivier maakt deel uit van het Natuurpark Maas-Swalm-Nette.
De sterk meanderende Swalm heeft vele zand- en grindbanken, ondiepe snelstromende trajecten en traag stromende diepe binnenbochten. De diverse poelen in het gebied worden gevoed door grondwater en, bij hoge waterstanden, door de Swalm. 

Het Groenewoud
Dit landgoed ligt ten oosten van Swalmen en omvat tevens De Hout en Het Wandelpark. Er zijn twee verschillende natuurtypen te onderscheiden in dit rijke gebied. Het eerste is de sterk meanderende Swalm met haar elzenbroekbos en vogelkersessenbos. Het tweede type ligt in de hooggelegen schrale graslanden van De Hout.
Deze natuurtypen zijn zeer interessant voor floraliefhebbers door de aanwezigheid van de teunisbloem, zwarte toorts, hazenpootje en grasklokje. Ook de zwaar beschermde zandhagedis heeft hier zijn leefgebied op de schrale zuidhellingen. Op vogelgebied hoeft u niets tekort te komen. In Het Groenewoud en het Wandelpark zijn de ijsvogel, kleine bonte specht, grote gele kwikstaart en appelvink vaste gasten.

In het gebied ligt een ringleiding; een 1.000 meter lange watervoerende ring. Het is mogelijk om de loop van de ringleiding te volgen via een wandelpad en knuppelbruggetjes. Een stukje ten zuiden van de uitmonding in de Maas ligt op een hoge oever het pittoreske kerkdorpje Asselt. Naast de rivier is ook een prachtige ruïne te vinden, ruïne Ouburg.

Ruïne Ouburg
De Ouborg, in de volksmond Naborch, werd vroeger ook wel het "Huys tot Swalmen", Huis Rathem" en "Aldenborg" genoemd. Vermoedelijk werd het kasteel rond 1300 gebouwd door Seger Voskin van Swalmen. Van oorsprong was het een rechthoekig gebouw met in de zuidwesthoek een donjon of woontoren. Door zijn langwerpige achthoekige vorm is deze donjon uniek in het land. De muren van het kasteel waren ruim 1,50 meter dik en bekleed met bakstenen, in de loop van de tijd verdween een groot deel hiervan. Nu is nog een deel van de westmuur, de woontoren en een restant van de traptoren te zien.
De rivier Swalm is vroeger om het kasteel heen geleid en vormde zo de slotgracht. Waarschijnlijk is het kasteel door brand verwoest in het einde van de 15e eeuw. In de 19e eeuw werd het terrein nog als steengroeve gebruikt door de bevolking van Swalmen. Het kasteelterrein is thans een archeologisch monument. 

Wandelen en fietsen
Het Groenewoud en het gebied rondom de Swalm kunt u wandelend ontdekken, maar ook per fiets. In 2008 heeft de Gemeente Roermond langs een gedeelte van de Swalm een natuurpad aangelegd. Het begin van dit pad is aangegeven op een groot bord aan de Kroppestraat in Swalmen. Langs het pad staan op diverse plaatsen prachtige houten beelden van dieren die in het Swalmdal voorkomen.
Er is een mooie fietsroute van Leeuwen via Asselt naar Beesel die door door Het Groenwoud leidt. Tussen de weilanden van De Hout is een mooi uitzichtpunt op de gebouwen rond Het Groenwoud.


Bezoek
Het is eenvoudig om het gebied te bereiken via de parkeerplaats in Het Groenewoud of de parkeerplaats tegenover zwembad de Bosberg.